Sự tích Hồ Gươm là một câu truyện truyền thuyết, ca ngợi về chiến thắng của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Vào thời giặc Minh đô hộ nước Nam, chúng áp bức coi dân ta như cỏ rác, làm nhiều điều bạo ngược khiến cho thiên hạ căm giận. Lúc bấy giờ ở vùng đất Lam Sơn, nghĩa quân nổi dậy chống lại, nhưng do thế lực còn non yếu nên nhiều bị thua. Thấy vậy, đức Long Quân đã quyết định cho nghĩa quân mượn một thanh gươm thần để giết giặc.
Hồi ấy, tại Thanh Hóa có một người chuyên làm nghề đánh cá tên là Lê Thận. Vào một đêm nọ, Thận thả lưới ở một bến vắng, khi kéo lưới lên chàng thấy rất nặng nên mừng thầm, nghĩ chắc là có cá to. Nhưng khi thò tay vào để bắt cá, Thận chỉ nhìn thấy có một thanh sắt, chàng vứt xuống nước, rồi lại thả lưới ở một nơi khác. Lần thứ hai Thận cất lưới lên cũng thấy nặng. Thận không ngờ rằng thanh sắt vừa rồi lại ở trong lưới mình. Chàng lại một lần nữa ném xuống sông. Lần thứ ba, lại vẫn thấy thanh sắt ấy mắc vào lưới cá. Lấy làm lạ, Thận đưa lại lửa để nhìn xem. Hoá ra đó là một lưỡi gươm.
Về sau Thận gia nhập vào đoàn quân khởi nghĩa Lam Sơn. Chàng rất hăng hái gan dạ. Một hôm chủ tướng là Lê Lợi cùng mấy người tùy tòng đến nhà Thận. Trong một túp lều tối om, thanh sắt hôm đó lại tự nhiên sáng rực lên. Lấy làm lạ, Lê Lợi cầm để xem và thấy có hai chữ khắc sâu là“Thuận Thiên” vào lưỡi gươm. Song tất cả vẫn không hề biết đó là báu vật.
Một hôm, Lê Lợi và các tướng bị giặc đuổi tháo thân mỗi người một ngả. Lúc đi qua khu rừng, Lê Lợi bỗng nhìn thấy có nguồn ánh sáng lạ trên ngọn cây đa. Lê Lợi trèo lên mới biết đó là một chuôi gươm nạm ngọc. Nhớ đến lưỡi gươm ở nhà Thận, Lê Lợi lấy chuôi giắt vào lưng. Ba ngày sau đó, Lê Lợi gặp lại Lê Thận. Lê Lợi mới đem chuyện thấy được chuôi gươm kể lại cho tất cả mọi người cùng nghe. Khi đem gươm vào chuôi thì lại vừa như in.
Kể từ đó nhuệ khí của nghĩa quân cứ ngày một tăng tiến. Trong tay Lê Lợi thanh gươm thần chiến đấu khắp các trận địa, làm cho quân Minh bạt hồn bạt vía. Uy danh của nghĩa quân Lê Lợi vang rộng khắp mọi nơi. Gươm thần đã mở đường cho nghĩa quân đánh không còn một tên giặc trên đất nước.
Một năm sau, một hôm Lê Lợi (bấy giờ đã làm vua) cưỡi thuyền rồng dạo quanh hồ Tả Vọng (Hồ Gươm bây giờ) ở phía trước kinh thành. Dịp đó, Long Quân đã sai rùa vàng lên đòi lại thanh gươm. Khi chiếc thuyền rồng ra đến giữa hồ, tự nhiên có một con rùa lớn xuất hiện trên mặt nước. Ðứng ở mạn thuyền, vua Lê Lợi thấy lưỡi gươm thần đang đeo bên người tự nhiên động. Con rùa vàng nhô đầu lên cao và tiến về phía thuyền vua. Rùa nói: “Xin bệ hạ hãy hoàn gươm lại cho Long Quân”.
Vua liền rút gươm quẳng về phía rùa vàng. Rùa liền há miệng đớp lấy gươm và từ từ lặn xuống nước. Từ đó hồ Tả Vọng có tên là hồ Gươm hay còn gọi là hồ Hoàn Kiếm.
Nguồn hình ảnh: Bùi Thụy Đào Nguyên, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons (Đã chỉnh sửa)
Comments